İstek Değil İhtiyaç: E-Parlamento

-

Sosyal medyanın özelikle de Twitter'ın gündem üzerindeki belirleyiciliğini de göz önüne aldığımızda E-parlamento kavramını ele almak gerektiğini düşünüyorum.

Peki Nedir E-Parlamento?

2008 Dünya E-Parlamento Raporu'nda e-Parlamento, bir yasama organının bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımı yoluyla daha şeffaf, erişilebilir ve hesap verebilir olması, insanları çeşitliliği koruyarak yapabilir kılması ve parlamento belgelerine daha fazla erişim sağlayarak kamu yaşamına ve faaliyetlerine daha fazla dâhil olmayı mümkün hâle getirmesi olarak tanımlanmıştır. Yani yasama süreci işlemlerinin elektronik ortama aktarılmasını sağlayan bu sistem ile parlamento çalışmaları daha şeffaf, erişilebilir ve verimli olması amaçlanmaktadır.

Konuyla alakalı olarak  e-Rulemaking (Elektronik Kural Üretimi) kavramı e-Parlamento kavramı  ile ilişkilidir. E-Rulemaking ise, yöntmeliklerin elektronik ortmada hazırlanması, uygulanması ve izlenmesini sağlayan bir sistemdir. Bu sistem, yönetmelik yapma sürecinin daha şeffaf, erişilebilir ve verimli olmasını amaçlamaktadır. E-Parlamento, parlamento çalışmalarının elektronik ortamda yürütülmesini sağlarken, e-Rulemaking, yönetmelilerin elektronik ortamda hazırlanması, uygulanması ve izlenmesini sağlar. Bu kavrama özelikle Brezilya'daki Wikilegis uygulamasını incelerken tekrar rastlıyacağız.

Türkiye'de E-Parlamento Uygulaması

Türkiye'de e-Parlamento çalışmaları TBMM tarafından yürütülmektedir. TBMM'nin e-Parlamento sistemi 2013 yılından itibaren hizmet vermektedir. Ülkemizde e-Parlamento kavramı tamamıyla tek yönlü olarak sadece vatandaşlara bilgi vermek için kullanılmaktadır. Vatandaşlar yasa yapma sürecine ortak olamamaktadır. 


E-Parlamentonun eksikliği alternatif platform arayışına sebep olmaktadır. Bunun soncunda Twitter, Change.org ve Ekşi Sözlük vb. gibi internet siteleri öne çıkmaktadır. Bu internet siteleri ile e-Parlamentonun eksikliği giderilemeyecegi gibi bu sitelerde bu amaçla yapılmamışlardır zaten. Zaman zaman devletin kontrol edemediği bu platformlar dezenformasyon ile amacından saptırılarak zarar verici hale getirilmektedir.

Bu yasakların sebepleri çeşitli olsada bunda yasama sürecindeki eksiklikler ve aksaklıkların etkisinin olmadıgını söymek mümkün değildir. Özelikle Twitter üzerinden hemen hemen her gün çeşitli yasal düzenlemelerin yapılması için örgütlü bir şekilde tweet atıdıgını görebilirisiniz. Bu gibi özel şirketlere ait olan sitelerin yasama ve yargı süreçlerinde önem kazanmasının en önemli sebebi e-Parlamentonun eksikliğidir.



Peki Dünyada E-Parlamento Uygulamaları Nelerdir?

Dünyada e-Parlamento uygulamalarının en gelişmiş örneği sanırım Birezilyadaki Wikilegis uygulamasıdır. Brezilya'da 𝘞𝘪𝘬𝘪𝘭𝘦𝘨𝘪𝘴 aracılığıyla vatandaşlar milletvekilleri tarafından hazırlanan yasalar hakkında görüş belirtebilmektedirler. Aşağıda sayfanın Türkçe 'ye çevrilmiş halini görebilirsiniz.

Wikilegis üzerinden vatandaşlar yasa tasarılarını düzenleyebilir, yorum yapabilir ve öneride bulunabilirler. Hazırlanan yasalar hakkında istatistikler kısmında vatandaşların yaptıkları yorumlar ve oylamalar belirtilmektedir. Sistemde vatandaşların yasalara itiraz ettikleri kısımlar belirtilmiştir.
Fransa'da ise 𝘗𝘶𝘳𝘱𝘰𝘻 isimli internet sitesi aracılıyla yasa yapma sürecine dolaylı olarak da olsa vatandaşlar da dahil olabilmektedir. Purpoz hem yerel hem de ulusal düzeyde kulanılmaktadır. Yerel olarak belediyeler tarafınadan kulanılırken ulusal düzeyde Fransız hükümeti tarafından kullanılmaktadır. 

Parlamenterler için yasa yapmadan önce Purpoz'a danışmak zorunluluk değil. Purpoz parlamenterler için yaşanılan toplumsal sorunlar hakkında fikir almak için iyi bir araç. Bu noktada Purpoz sadece yönetilenler için değil yönetenler için de faydalı bir araç konumunda.

Purpoz
purpoz.com

Bu iki örnekte özelikle vatandaşların yasa yapma sürecine ne denli ortak olabilecegini görmüş olduk. ABD, Kanada, İnğiltere, Güney Afrika ve Hindistan gibi diğer ülkelerde de e-Parlamento örneklerini görmek mümkün fakat bu ülkelerde e-Parlamento ülkemizdeki gibi sadece yasama sürecindeki gelişmeleri anlık olarak takip etmek amacı ile kullanılmakta vatandaşa söz hakkı tanınmamaktadır. 

Bu örneklerden yola çıkarak mecliste bulunan partilerin internet sitelerinde yasa tasarısı için vatandaşlarında dahil olabileceği bir e-Parlamento ortamı hazırlanabilir. Daha güvenilir olması için e-Devlet çatısı altında bir platform da oluşturulabilir. Çarelerin tükenmediği teknolojide yapılabilecekler saymakla bitmez elbet. 

E-Parlamento henüz yeni ve gelişmekte  olan bir sistem peki bu sisteme bu kadar ihtiyaç duyarken neden dünyaya öncü olmayalım?

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

"Biz Bu Zulmatlar İçinden Çıkarız Bir Gün Olur."

-
Resim
Aşık Zülali'nin Hayatı Gerçek adı Yusuf Kökten olan Aşık Zülali 1873'te Kars ilinin Posof içesine  bağlı Suskap köyünde doğmuştur.  (Osmanlı'da Ardahan Kars'a bağlıydı.)  İlkokulu Digor'da tamamlamıştır. Yine Digor'da başladıgı medrese eğitimine İstanbul'da agabeyinin yanında devam etmiş ve burada tamamlamıştır. İstanbul'daki eğitiminin ardından Bursa'da ziraat okulunda üç yıl eğitim almıştır. Eğitim hayatının yanı sıra saz çalarak ve şiir söyleyerek aşıklık gelenegini devam ettirmiştir. 1904 yılına gelindiğinde sazı bırakarak Azerbaycan, Batum ve Kars'ta uzun süre Türkçe ve Din dersleri öğretmenliği yapmıştır. Aşık Zülali Azerbaycan'daki Şeki(Nuha) şehrinde öğretmenlik yaptıgı sırada İsmail Gaspıralı'nın türkçü ve turancı fikirlerinden etkilenmiş yine onun kurdugu Tercüman gazetesinin muhabirliğini yapmıştır. 1909 yılına gelindiğinde öğretmenliğin yanı sıra Batum'da türkçülük ve turancılığın yayılmasına çalışmıştır. 1910 yılında göç
Devamı

ARPANET'ten ICANN'e: "The Internet"

-
Resim
Günümüzdeki anlamıyla olmasa da internetin ortaya çıkması kişisel bilgisayarların yaygınlaşmasından da önceye dayanır. Bu konuda ilk gelişme 1968 yılında ABD Hava Kuvvetleri adına geliştirilmiş olan ARPANET'te iki bilgisayar arasında ilk veri gönderiminin yapılmasıdır. ARPANET'te ilk veri aktarımında kullanılan verileri paketlere bölerek aktarma fikri hala günümüz internetinde kullanılmaktadır. (Bu konuda  " Paket Anahtarlama " kavramına bakabilirsiniz.) İlk veri aktarımı yapıldıktan sonra 1970'lerde NCP (Network Control Protocol) geliştirilmiş ve çoklu bilgisayarlar arası veri aktarımı belli bir standarta oturtulmuştur. 1982 yılına gelindiğinde çeşitli üniversitelerde bilgisayar merkezleri kuruldu ve ARPANET'e erişim genişletildi. Aynı yıl TCP/IP standard ağ protokolü ARPANET'e eklendi.  [1] ARPANET Kablo Haritası IP (İnternet Protokol) ile ağdaki çihazlar birbirini noktalarla ayrılmış dört bölümden oluşan adres üzerinden tanırken TCP (Transmission Contr
Devamı

Kıbrıs'ta Bir Kahraman Türk Casusu

-
Resim
Kıbrıs Barıs Harekatı'nın 48.yıl dönümü vesilesiyle bugün size Volkan ve Türk Mukavemet Teşkilatı'nda yer almış ve önemli görevlerde bulunmuş birinden bahsetmek istiyorum. (20 Temmuz 2022 yılında Twitter hesabım üzerinden yayınladığım tweet dizisidir.)  1957 yılının yazında EOKA Türklere ve İngilizlere karşı düzenlediği eylemler ile Kıbrıs'ı kana bulamıştı. Olaylara karşı yanlı duruş sergileyen ve Türklere karşı yapılan eylemlere duyarsız kalan İngiliz yönetiminde Türklerin kendini savunmak adına örgütlenmeleri geçikmemişti. İşte tamda bu çatışma ortamında karşımıza çıkıyor Gülten (Tuncel) Tilki. Gülten(Tuncel) Tilki Arkadaşlarının Gülten olarak hitap ettiği Tuncel, Lefkoşa Ortaköylü Hasan Ağa ile  Emine Hanım’ın 6 çocuğundan dördüncüsüdür. Kendisinden önce doğan erkek kardeşinin ölmesi üzerine dönemin zor şartları içerisinde babasının yeni bir nüfus kağıdı çıkarma konusunda yaşadığı zorluktan dolayı kardeşinin kimliği kendisine verildi. Her ne kadar resmi kimliğinde ismi “
Devamı