"Biz Bu Zulmatlar İçinden Çıkarız Bir Gün Olur."

Aşık Zülali'nin Hayatı

Gerçek adı Yusuf Kökten olan Aşık Zülali 1873'te Kars ilinin Posof içesine bağlı Suskap köyünde doğmuştur. (Osmanlı'da Ardahan Kars'a bağlıydı.) İlkokulu Digor'da tamamlamıştır. Yine Digor'da başladıgı medrese eğitimine İstanbul'da agabeyinin yanında devam etmiş ve burada tamamlamıştır. İstanbul'daki eğitiminin ardından Bursa'da ziraat okulunda üç yıl eğitim almıştır. Eğitim hayatının yanı sıra saz çalarak ve şiir söyleyerek aşıklık gelenegini devam ettirmiştir. 1904 yılına gelindiğinde sazı bırakarak Azerbaycan, Batum ve Kars'ta uzun süre Türkçe ve Din dersleri öğretmenliği yapmıştır. Aşık Zülali Azerbaycan'daki Şeki(Nuha) şehrinde öğretmenlik yaptıgı sırada İsmail Gaspıralı'nın türkçü ve turancı fikirlerinden etkilenmiş yine onun kurdugu Tercüman gazetesinin muhabirliğini yapmıştır.

1909 yılına gelindiğinde öğretmenliğin yanı sıra Batum'da türkçülük ve turancılığın yayılmasına çalışmıştır. 1910 yılında göç edip Ailecek Afyon'a bağlı Sarıçayır köyüne yerleşmişlerdir. Aşık Zülali 1940'ta Manisa Türkoçağı'nın kurucularından olmuştur. 18 Aralık 1956 yılında Eskişekir'deki kızının evinde kalp krizi sonucu vefat etmiştir. [1]

Bir Gün Olur Şiiri

Türkçü ve Turancı görüşlerden etkilenen Zülali hem öğretmenliği sırasında öğrencilerin milli duygularını canlı tutmaya önem vermiş hem de Camilerdeki hutbelerde halkta milli bilinci uyanık tutmak için şiirlerini okumuştur. Bu şiirlerinden biri var ki işgal altında bulunan Kars'ta ayaklanmalar için halkın örğütlenmesinde önemli rol oynamıştır. İşte Posof civarlarında halkı Rusya'ya karşı ayaklandıran "Bir Gün Olur" şiiri:

Biz bu zulmatlar içinden çıkarız bir gün olur.
Şarka garba yıldırımlar saçarız bir gün olur.

Kara bulutlar içinden parlayıp şimşek atar,
Gök gürülder dolu yağar bakarız bir gün olur.

Kars, Batum, Kafkas elinden çevrilen hisarları,
Vuruban milli külükle yıkarız bir gün olur.

Türkiye'nin güneşinden bir kıvılcım alırız,
Bir ceht ile cihanı yıkarız bir gün olur.

Anadolu'dan Hint Çin'e geçeriz Timur gibi,
Himalaya dağlarını geçeriz bir gün olur.

Dağıstan, Kırım, Kazgan, İran-u Turan Kaskar’ı
İzdihadın zinciriyle sıkarız bir gün olur.

Türk doğarız, Türk yaşarız, Türk gezeriz her zaman,
Devrik Moskof elinden çıkarız bir gün olur.

Der Zülali Dicle, Fırat, Ceyhun, Araslar gibi
Cuş eder deryalara hep akarız bir gün olur.

93 Harbinden sonra işgal altındaki yerlerde bu şiir Türkler arasında gizliden gizliye dolaşarak milli bilinci uyanık tutmuştur. Zülali şiirlerinden ve hutbelerde milli biinci uyanık tutmaya yönelik şidetli konuşmalarından dolayı ilgalci Rus askerleri tarafından sürekli izlenmeye başlanmıştır. İşgalci Rus askerlerinin baskıları  sonunda Zülali ailesi ile bölgeden göç etmek zorunda kalmıştır.[2]